Pod nazwą Jabłka Grójeckie oferowane są wyłącznie jabłka klasy premium (ekstra i I) spełniające szczegółowe wymagania dotyczące wybarwienia, wielkości i jędrności miąższu, a wszystkie gospodarstwa produkujące jabłka grójeckie zobowiązane są do przestrzegania zasad Integrowanej Produkcji Jabłek (IP) lub standardu bezpieczeństwa żywności – GLOBALG.A.P.

Regularnej kontroli podlegają także organizacje producenckie, które przygotowują te produkty do sprzedaży. W ich obiektach wdrożono wspólne standardy kontroli jakościowej. Liczne organizacje zaangażowane do współpracy w projekcie oraz ich rozbudowana infrastruktura są gwarantem odpowiedniego wolumenu wysokiej jakości owoców.

Wybrane zasady metodyki uprawy Jabłek Grójeckich

Przygotowanie stanowiska

Każde miejsce przeznaczone pod założenie sadu jabłoniowego powinno być odpowiednio przygotowane. Przygotowanie gleby pod sad rozpoczyna się od wykonania analizy chemicznej gleby, co pozwala na usunięcie niedoborów składników pokarmowych w glebie przed posadzeniem sadu. Na podstawie wyników analiz gleby i liczb granicznych zawartości składników mineralnych w glebie wystawiane są zalecenia nawozowe. Przed posadzeniem sadu gleba powinna być przygotowana również poprzez odpowiednia uprawę mechaniczną, oraz uprawę roślin na nawozy zielone w celu wyeliminowania organizmów patogenicznych. W przypadku braku możliwości zastosowania nawozów zielonych, stosuje się nawożenie organiczne w postaci obornika.

Zakładanie plantacji

Drzewka jabłoni, zależnie od przebiegu warunków pogodowych i stosowanego typu drzewek, są sadzone wczesną jesienią lub wiosną. Zastosowana rozstawa sadzenia drzew jabłoni w głównej mierze jest uzależniona od siły wzrostu odmiany szlachetnej i siły wzrostu zastosowanej podkładki. Rozstawa wynosi 3 do 3,5 metra rząd od rzędu i 0,5 – 1,2 drzewko od drzewka dla podkładek karłowych w zależności od siły wzrostu odmiany, sposobu prowadzenia uprawy i posiadanego sprzętu. Natomiast rozstawa dla jabłoni sadzonych na podkładkach półkarłowych wynosi 3,5 do 4,2 metra rząd od rzędu i 1,2 – 2 metra drzewko od drzewka. Dla sadów sadzonych przed złożeniem wniosku o rejestrację „jabłek grójeckich” mogą być stosowane również inne rozstawy.

Cięcie i formowanie

Formowanie jabłoni rozpoczyna się zaraz po podsadzeniu drzewek poprzez usunięcie konarów które nie pasują do planowanego typu sadu. Formowanie koron trwa do czasu osiągnięcia planowanej miąższości. Cięcie jabłoni wykonywane jest corocznie na początku sezonu wegetacyjnego. Głównym celem cięcia jest prześwietlenie korony tak aby dostęp światła był możliwy do każdej części korony drzewa. Jednocześnie coroczne cięcie drzew jest zabiegiem agrotechnicznym który wpływa na wyjątkową jakość owoców poprzez zapewnienie dostępu światła do korony co bezpośrednio wpływa na wybarwienie owoców. Cięcie wpływa również na wielkość owoców w danym roku poprzez usunięcie nadmiernej ilości pąków kwiatowych. Zabieg ten wpływa również pośrednio na coroczne plonowanie drzew. W latach kiedy jest bardzo mało pąków kwiatowych cięcie jest ograniczane do niezbędnego minimum, tak aby drzewa z małą ilością owoców nie rosły zbyt silnie.

Nawożenie

Nawożenie jest jednym zabiegiem, który ma bezpośredni wpływ na jakość produkowanych owoców i duży wpływ na ochronę środowiska. Z tych powodów nawożenie jest pod szczególnym nadzorem. Ustalane są ilości i typ stosowanych nawozów, oraz sposób ich podania. Podstawą nawożenia są powszechnie znane zasady nawożenia roślin sadowniczych opisane m. in. w metodyce integrowanej produkcji jabłek. Zalecenia nawozowe dla danej plantacji są ustalane na podstawie regularnych analiz gleby, przynajmniej raz na 4 lata, i corocznie weryfikowane na podstawie przebiegu warunków pogodowych, wyglądu zewnętrznego roślin a także intensywności kwitnienia i owocowania. W przypadku wystawienia objawów niedoborów składników mineralnych na liściach czy owocach stosowane jest nawożenie dolistne w celu szybkiego usunięcia niedoborów.

Nawadnianie

Tylko racjonalnie stosowane nawadniania zapewnia wieloletnie plonowanie, i wysoką jakość owoców, a także wpływa na ochronę środowiska. Podstawą racjonalnego nawadniania jest zastosowanie techniki nawadniania, która pozwoli na zużycie jak najmniejszej ilości wody w ciągu roku, przy najlepszej jakości owoców. W gospodarstwach stosowane są trzy rodzaje nawadniania: nawadnianie kropelkowe, mikrozraszacze podkoronowe i zraszanie nadkoronowe. Potrzeby zastosowania nawadniania są określane każdorazowo na podstawie odczytu tensiometrów, lub w przypadku braku tych urządzeń, na podstawie obserwacji wilgotności gleby. W celu zmniejszenia parowania wody z gleby, możliwe jest zastosowanie ściółkowania gleby w rzędach drzew, wpływa to również na szybszy wzrost temperatury gleby wiosną a więc szybszą wegetację.

Ochrona roślin

Ochrona roślin przed chorobami, szkodnikami i chwastami jest zabiegiem, który ma największy wpływ na jakość i wielkość plonu. Tylko prawidłowo zdiagnozowane zagrożenie w postaci infekcji choroby czy wystąpienia szkodnika pozwala podjąć prawidłową decyzję o potrzebie i sposobie zwalczania chorób, szkodników czy chwastów. Każdy z sadowników jest przeszkolony z rozpoznawania szkodników i chwastów, oraz wyboru prawidłowej metody zwalczania. Ponadto sadownicy regularnie podnoszą swoje kwalifikacje, szczególnie z ochrony roślin, tak aby maksymalnie wykorzystywać niechemiczne metody zwalczania agrofagów. W przypadku potrzeby zastosowania chemicznego środka ochrony roślin, stosowane są preparaty które w najmniejszym stopniu są uciążliwe dla środowiska naturalnego, w tym wrogów naturalnych, a wysoce skuteczne w zwalczaniu danego patogenu.

Zabiegi poprawiające jakość owoców

W celu poprawy jakości owoców podczas sezonu wegetacyjnego stosowane są takie zabiegi jak przerzedzanie zawiązków i cięcie letnie. Przerzedzanie jest to zabieg który ma na celu zmniejszenie ilości zawiązków. Przerzedzanie stosowane jest w okresie kwitnienia, aby poprzez chemiczny zabieg ograniczyć ilość zawiązków i zapewnić coroczne owocowanie, lub okresie letnim ręczne przerzedzanie zawiązków zniekształconych czy z objawami występowania szkodników i chorób, aby poprawić jakość pozostałych owoców. Cięcie letnie, jest to zabieg który polega na wycinaniu przyrostów zasłaniających owoce. Zapewnione w ten sposób naświetlenie owoców pomaga w lepszym wybarwieniu owoców.

Zbiory

Okres zbioru owoców to okres wzmożonej pracy dla sadowników. Ze względu na potrzebę długiego przechowywania owoców, powinny one być zebrane w fazie dojrzałości zbiorczej. W zależności od odmiany i planowanej długości okresu przechowywania w określonych warunkach, wyznaczany jest termin zbioru owoców. Podstawowe metody wyznaczania terminu zbiorów to: obserwacja owoców, stopień wybarwienia, kolor nasion, jędrność, próba skrobiowa, zawartość ekstraktu oraz Indeks Streifa. Zbioru jabłek dokonuje się w pełnej dojrzałości zbiorczej owoców jeśli owoce przeznaczone zostają do przechowywania oraz dojrzałości konsumpcyjnej jeśli owoce przeznaczone zostaną do bezpośredniego spożycia. Termin jest zależny od stanowiska i przebiegu warunków meteorologicznych danego roku. Zazwyczaj zbiór przeprowadza się od 10 września do 31 października za wyjątkiem odmian wczesnych. O dokładnym terminie zbioru decyduje jednak indywidualnie każdy z producentów uwzględniając posiadaną wiedzę i doświadczenie w tym zakresie. Zbierane jabłka pakowane są do skrzyniopalet o pojemności ok. 300 kg oraz skrzynek o pojemności ok. 20 kg. Zbiór jabłek odbywa się ręcznie w celu zachowania wysokiej jakości owoców (sortowanie przez zbierającego, ograniczanie uszkodzeń itd.). Dopuszcza się stosowanie maszyn i urządzeń ułatwiających zbiór np. platformy itp. Następnie podczas transportu i magazynowania aż do momentu pakowania jabłka są traktowane z największą ostrożnością w celu uniknięcia uszkodzeń.

Przechowywanie

Przechowywanie jabłek grójeckich, powinno odbywać się na obszarze określonym w pkt. 5, do momentu pakowania. Optymalne warunki przechowywania jabłek grójeckich, to temperatura: 1-3° C – przechowywanie długotrwałe do kilku miesięcy, 4-10° C –przechowywanie pozbiorcze, krótkotrwałe przechowywanie do kilkunastu dni, Dopuszczalny okres przechowywania jabłek jest uzależniony od odmiany. Istotne jest aby jędrność na koniec okresu przechowywania była nie mniejsza niż 4,5 kg/cm2. W przypadku, gdy dany producent uprawia również inne jabłka, nie objęte chronionym oznaczeniem geograficznym, to powinny być one składowane w sposób uniemożliwiający pomieszanie owoców. Jabłka przeznaczone do sprzedaży jako owoce deserowe powinny być bardzo dobrej jakości i nie powinny posiadać żadnych wad oraz uszkodzeń.

Pakowanie

Pakowanie jabłek musi być przeprowadzone w obszarze geograficznym określonym w pkt 5. Stosuje się różne rodzaje opakowań jednostkowych oraz zbiorczych o pojemności nie przekraczającej 20 kg. Owoce pakowane są ręcznie lub za pomocą specjalnych maszyn minimalizujących mechaniczne uszkodzenia.